Page 390 - GreenChemistry2023 Emhetgel
P. 390
3
зардал буурсанаар 1 м зөөлрүүлсэн ус Натри-хлор ионжуулалтын технологийг
боловсруулах өөрийн өртөг 380 төгрөгөөр дараах нөхцөлийг хангасан тохиолдолд
багасах [2], хими цехийн ТЭЗҮ дээшилж, хэрэглэдэг. Үүнд :
тоног төхөөрөмж, шугам хоолойн 1. Үүсгэвэр усны бикарбонатын
ашиглалтын хугацаа уртсах боломж бүрдэх шүлтлэгийг сульфат ба нитрат нитритүүдийн
юм. нийлбэрт харьцуулсан харьцаа 1-тэй тэнцүү
буюу түүнээс их байх тохиолдолд[1]:
I. ОРШИЛ
НСО3 /( SO4 +NO3+NO2) ≥1
-
2-
“Дархан Дулааны Цахилгаан Станц” ТӨХК-
ийн суурийг 1963 онд тавьж, 1965 онд анхны 2. Хүчтэй хүчлийн анионуудын нийлбэр
3
үндсэн тоноглолуудыг ашиглалтанд оруулж концентраци 2 мг/дм -с их буюу тэнцүү
байжээ. Түүнээс хойш өнгөрсөн 55 жилийн байхад
хугацаанд үндсэн тоноглолын найдвартай
ажиллагааг хангах, станцын нэгж хүчин ∑ с.к≥2
чадлыг нэмэгдүүлэх зэрэг 3 удаа томоохон
шинэчлэлийн ажлыг хийсэн боловч зуухны
нэмэлт усыг боловсруулах хими ус
бэлтгэлийн хэсэгт ус Хими цехэд ирж байгаа түүхий усны чанарын
боловсруулахтехнологийг боловсронгуй дундаж үзүүлэлтийг хүснэгт 1-т, усанд
болгох, химийн хортой бодисын хэрэглээг агуулагдах зонхилох ионуудын эзлэх хувийг
бууруулах, дэвшилтэт технологи нэвтрүүлэх 1-р зургаар тус тус үзүүлэв.
талаар ямар нэг техникийн бодлого Хүснэгт 1
шинэчлэл огт яригдаж байгаагүй юм.
Түүхий усны чанарын үзүүлэлт
Үүсвэр түүхий усанд агуулагдах анион ба
катионууд нь усны температур өндөрсөх тутам Үзүүлэлтүүд мг/л мг-экв/л
өөр хоорондоо нэгдэж, янз бүрийн уусдаггүй хатуу Ерөнхий хатуулаг - 4.1
фазуудыг үүсгэдэг бөгөөд эдгээр нь шугам хоолой, Карбонатын хатуулаг - 4.74
халах гадаргуу, арматуруудад маш бат бэх, хатуу Гидратын шүлтлэг - 0.8
хаг хусам үүсгэх, зэврэлтэнд оруулах аюултай рН - 8.32
байдаг. Ийм учраас дунд даралтын зуухны нэмэлт Са 62.52 3.12
2+
усыг боловсруулж зөөлрүүлэхдээ уснаас зөвхөн 11.91
2+
хатуулгийн ионуудыг салгахаас гадна карбонат Мg 0.98
хатуулаг буюу ерөнхий шүлтлэгийг бууруулах 1.34
+
зайлшгүй шаардлага гардаг. Na 30.9
Сүүлийн жилүүдэд хими цех нь НСО3 289.14 4.74
-
боловсруулсан усны хэмжээнээс хамаарч нэг
жилд дунджаар 42-45 тн хүчтэй хүхрийн SO4 2- 16.0 0.33
хүчлийг усны ерөнхий шүлтлэгийг Cl 22 0.62
-
бууруулахын тулд хэрэглэсэн тооцоо байна NO3 - 6.16 0.099
[5]. 2019 онд “Дарханы ДЦС” ТӨХК-д 35 МВт- NO2 - 0.0033 0.00007
ын чадалтай турбингенератор SIO3 2- 7.15 0.188
суурилуулснаар ажиллах зуухны тоо Давслаг 352.5 -
нэмэгдэж, химийн боловсруулсан усны тоо
хэмжээ ч бас өссөн байна. Үүнтэй уялдан ус
боловсруулах технологид хэрэглэдэг
техникийн хүчтэй хүхрийн хүчлийн хэрэглээ
нэмэгдсэн. Иймээс үүсвэр үүсвэр түүхий
усны ерөнхий шүлтлэгийг хүчил хэрэглэхгүй
бууруулах натри-хлор ионжуулалтын аргыг
нэвтрүүлэх боломжийг энэхүү судалгаанд
авч үзсэн.