Page 293 - GreenChemistry2023 Emhetgel
P. 293

гэдгийг харуулж байна. Харин уусгалтын дараах металл авалт болон хатуу үлдэгдэл дэх металлын
        нийлбэр 95.68-98.89%-тай байсан нь нийлбэр баланс таарч байна гэж үзлээ.
        Уусгалтын дараах хатуу үлдэгдлийн шинжилгээ

        Уусгалтын  дараах  хатуу  үлдэгдлийн  эрдсийн  бүрэлдэхүүн  хэсгийг  тодорхойлох  зорилгоор  рентген
        туяаны диффракцийн шинжилгээ хийж, “Match” программыг ашиглан анализ хийж анхдагч дээжтэй
        харьцуулж Error! Reference source not found.-т үзүүлсэн. Мөн уусгалтын дараах хатуу үлдэгдлийн
        элементийн  найрлагыг  тодорхойлох  зорилгоор  хүчлээр  задалж  элементийн  агуулгыг  ICP-OES
        багажаар хэмжиж үр дүнг Хүснэгт 6–т нэгтгэн харуулахад массын агуулга өндөр элементүүд болох Cu,
        Zn, Al, Ni болох Sn нь уусгалтын дараагаар 82.4-36.5%-аар багассан байна. Дундаж агуулгатай кальци,
        магни,  кали,  хүнцэл,  титан  зэрэг  элементүүд  12.6-33.4%-аар  багассан  байна.  Анхдагч  дээжийг
        уусгалтад  оруулсны  дараах  хатуу  үлдэгдлийн  агуулга  багассан  байгаа  нь  электроникийн  хаягдал
        төмөр  (III)-ийн  сульфатад  уусаж  байгааг  харуулж  байна.  Металл  төмрийн  хувьд  уусгалтын  дараах
        хатуу хэсэгт агуулга өсөж байгаа нь уусгагч уусмалд төмөр агуулагдаж байгаатай холбоотой.
           1000                                                     Хүснэгт 6. Уусгалтын өмнөх дээж, дараах
                                               Анхдагч дээж        хатуу үлдэгдлийн химийн шинжилгээний үр
                                     Cu                            дүн

                                                                                  Элементийн агуулга, мг/кг
            500               Cu, Zn                                              Анхдагч дээж   Хатуу үлдэгдэл
                                         Cu           Cu
                            Al O                                          1   Cu      284102.0        101234.0
                             2 3
                   SiO 2     Sn  Fe, Ni  Ni                               2   Ca       45198.0         40298.0
          Эрчим                                                           3   Mg        1813.0           712.9
              0
           1000                     Уусалтын дараах хатуу үлдэгдэл        4   K        28905.0         25596.0

                                                                          5   Al       19360.0         98102.0
                                                                          6   As         486.6           412.1
                                     Cu                                   7   Ni        4366.0          2845.0
            500                               Al O  Fe, Ni
                    PbO         Cu, Zn          2 3                       8   Sn       36468.0          4941.0
                           Al O       Ni Cu Cu, Zn    Cu
                            2 3
                   SiO 2   Sn     Fe, Ni                                  9   Ti        2086.0          1876.0
                                                                         10   Zn        4028.0          2346.0
              0                                                          11   Li          35.9            22.5
               0       20       40       60       80      100
                                                                         12   Mn        1192.0           965.3
                                  2 q (өнцөг)
        Уусгалтын  дараах  хатуу  үлдэгдлийн  рентген  туяаны            13   Mo           7.4            <5.0
        диффрактограммаас  харахад  2θ  өнцөг  50.66º,  59.20º,  үед     14   Fe       25992.0         26432.0
           Зураг 3. Анхдагч дээж болон уусгалтын дараах
        зэс,  52.40º  ,  66.10º,  88.76º  үед  зэс,  цайрын  хайлш,  37.30º,
                 хатуу үлдэгдлийн рентген туяаны
        52.40º үед никель, цайр болон цахиурын хайлш, 33.40º, 84.34º үед хартугалганы оксид, 30.94º, 73.98º
                          диффрактограмм
        үед хөнгөнцагааны оксид, 25.14º, 28.16º үед хөнгөнцагаан, болон цахиурын хайлш, 77.34º үед төмөр,
        никелийн  хайлшинд  харгалзах  пикүүд  тус  тус  илэрч  байна.  Анхдагч  дээжийн  рентген  туяаны
        диффрактограммын  зурагтай  харьцуулахад  уусгалтын  дараах  хатуу  үлдэгдлийн  XRD-д  хартугалга,
        төмрийн пикүүд илэрч буй нь уусмалд уусаагүй болох нь харагдаж байна. Мөн хөнгөнцагааны оксид
        (Al2O3), цахиурын диоксид (SiO2) зэрэг керамик нэгдлүүдэд харгалзах пикүүд түлхүү илэрсэн байна.
        Никель, цайр зэрэг элементүүдийн пик хайлш байдлаар уусгалтын дараах хатуу үлдэгдлийн  XRD-д
        илэрч байгаа нь эдгээр элементүүд уусалтаар уусмалд ион хэлбэрт шилжсэн нь харагдаж байна. Харин
        зэсийн пик уусгалтын дараах хатуу үлдэгдлийн XRD-д илэрч буй нь зэс уусалтаар бүрэн уусаагүй, мөн
        бусад элементүүдтэй харьцуулахад өндөр агуулгатай учраас харгалзах пикүүд илэрсэн байна гэж үзэж
        байна.

        Төмөр (III)-ийн ионоор уусгасны дараах уусмалд саад бологч ионуудыг зайлуулах
        Төмөр  (III)-ийн  ионоор  уусгасны  дараах  уусмалд  зэсээс  гадна  төмөр,  никель,  хөнгөнцагаан,  цайр,
        цагаантугалга  зэрэг  элементүүд  агуулагдаж  байсан.  Ийм  учраас  электролизоор  зэсийг
   288   289   290   291   292   293   294   295   296   297   298