Page 667 - GreenChemistry2023 Emhetgel

5.1. Хөдөөгийн шаралзгана (sonchus arvensis.l)-ыг ургамал хамгаалалд хэрэглэх боломжийн
2
1
1
1
судалгаа”, Б.Пүрэвжаргал , Ц.Уянга , Д.Мөнхцэцэг , Ц.Нямхүү , М.Бямбасүрэн,

Ургамал хамгааллын эрдэм шинжилгээний хүрээлэн, Пестицидийн лаборатори, ХААИС, Хэрэглээний
шинжлэх ухааны сургууль

*Purewjargalbaterdene1@gmail.com

ХУРААНГУЙ

Бид хөдөөгийн шаралзгана ургамлаас өтгөрүүлсэн ханд бэлтгэн аллелофатик идэвх
үзүүлдэг биологийн идэвхт нэгдлийн агууламжийг тодорхойлж, ургамлын гаралтай
биопестицид буюу таримал ургамалд хөнөөл учруулдаг хог ургамал, ургамлын өвчний
эсрэг бэлдмэл гарган авах боломжийг лабораторийн нөхцөлд тогтоолоо. Хөдөөгийн
шаралзганы өтгөрүүлсэн хандны биохимийн найрлага болон биологийн идэвхт бодисын
агууламжийг орчин үеийн багажит анализын арга болох хийн хроматограф масс
спектрометр (GC-MS), өндөр мэдрэмжит шингэний хроматографийн (HPLC),
спектрофотометр зэрэг багажийг ашиглан олон улсын арга зүйн дагуу тодорхойлоход нийт
фенолт нэгдэл 1.08мг, нийлбэр флавоноид 0.102мг, рутин 0.2 мкг/мл, кверцитрин 1.02
мкг/мл, кемпферол 0.7 мкг/мл, ферулын хүчил 9.2 мкг/мл тус тус агуулагдаж байв. Мөн
өтгөрүүлсэн ханд нь өвчин үүсгэгч мөөгөнцөр (Fusarium oxysporium) – ийн эсрэг 78.2-84.7%,
гербицидэд мэдрэг ургамал болох рапсын үрийн соёололтыг 29-95% дарангуйлах
аллелопатик идэвх тус тус үзүүлж байгаа учир цаашид энэхүү ургамлаас биопестицид
гарган авах технологийн судалгаа хийх зайлшгүй шаардлагатай байна.

ТҮЛХҮҮР ҮГ: Хөдөөгийн шаралзгана, биологийн идэвх, аллелопатик идэвх